سـم
به ماده اي گفته مي شود كه پس از ورود مقادير نسبتا كمي از آن به بدن ، باعث اختلال در عملكرد طبيعي بدن شده يا باعث تخريب بافتهاي بدن و مرگ ميگردد .
راههاي ورود سم به بدن عبارتند از
۱-گوارشي : زماني روي ميدهد كه سم از طريق دهان وارد شده و بوسيله دستگاه گوارش جذب شود .
۲-تنفسي : زماني كه سم از طريق دهان يا بيني وارد شده و بوسيله مخاط دستگاه تنفس جذب شود .
۳-تماسي : زماني روي ميدهد كه سم از طريق تماس با پوست سالم واردشده و بوسيله دستگاه گردش خون انتشار يابد .
۴-ترزيقي : زماني روي ميدهد كه سم از طريق پارگي در پوست وارد شده و بوسيله گردش خون در بدن انتشار يابد .
مسموميتهاي ترزيقي در نتيجه گزش حشرات ، مارگزيدگي يا ترزيق بوسيله سوزن روي مي دهد .
مسموميتهاي گوارشي
مسموميتهاي گوارشي شايع ترين نوع مسموميت هستند . اين مسموميت مي تواند ناشي از مصرف غذاي فاسد شده ، مصرف داروي اشتباه و يا زياد از حد خوردن دارو به قصد خودكشي و … مي باشد .
كودكان بيشتر از بزرگسالان در معرض خطر مسموميت اتفاقي قرار ميگيرند و مسموميت در كودكان بعلت مصرف مواد شيميايي خطرناك مانند نفت ، مواد پاك كننده ، دارو و … بيشتر است .
علائم كلي مسموميت گوارشي
۱- دردهاي شكمي
۲ - تهوع - استفراغ
۳- استنشاق بوي ماده مصرف شده از دهان
۴- خواب آلودگي
۵- اختلال و ضعف تنفس و گردش خون
۶- بيهوش
و بعضي از علائم بستگي به ماده مصرف شده و نحوه تاثير آن دارد . براي مثال استفاده از مواد مخدر كاهش و وقفه تنفس ، تنگي مردمك چشم و خشكي دهان را در پي دارد .
در حاليكه استفاده از داروهاي محرك باعث هيجان, توهم, تعريق فراوان ، افزايش تنفس و ضربان قلب و تشنج مي شود .
در مسموميت با الكل به علت مصرف بيش از حد ، علائمي چون استشمام بوي الكل از تنفس بيمار ، تهوع و استفراغ, تنفس عميق ، نبض پر درمراحل ابتدايي و تنفس كم عمق و نبض تند در مراحل پيشرفته ديده مي شود و حتي بعلت تاثير الكل در سيستم عصبي فرد ، تعادل رفتاري و شخصيتي و تفكر فرد از بين رفته و ممكن است به ديگران يا خود آسيب برساند .
در مسموميت با اسيد و قلياها كه بصورت تصادفي يا به قصد خودكشي استفاده ميشوند ، وجود نواحي سوخته در اطراف صورت ، دهان و حلق ، استفراغ و اسهال خوني ، درد وسوزش شديد در مجراي گوارش و يا مشكلات تنفس و انسداد راه هوايي از علائم اين مسموميت است .
اگر فرد مسموم هوشيار است, از او پرسش كنيد
۱-who نام ، سن ، جنس فرد ؟
۲-what نوع ماده سمي بلع شده ؟
۳- how much مقدار مصرف شده چه ميزان است ؟
۴-how شرايط مسموميت به چه صورت است ؟
۵-when زمان اتفاق افتادن مسموميت ؟
نكتـه
اگر لبهاي سوخته مشاهده شد ، احتمال مسموميت با مواد سوزاننده مي باشد كه چندين جرعه آب سرد يا شير به او بدهيد .
در صورتي كه لباسهاي فرد مسموم به وسيله مواد سوزاننده سوخته باشد .
اگر فرد مسموم بيهوش است ,او را ارزيابي كنيد هر ۲ تا ۳ دقيقه تنفس و نبض او را بررسي كنيد و ارجاع دهيد .
ادامه مطلب ...